بگذارید باهاتون رو راست باشم :)
"هر چی بیشتر، بهتر" یا همهی عبارات "...تر، بهتر" مشابه که در موقعیتهای مختلف به کار میروند، فریبی بیش نیست:دی
یک باور بنیادین غلط از باورهای طرحواره معیارهای سختگیرانه* :)
مثال:
چقدر خانه را تمیز کنم؟ هر چی تمیزتر، بهتر!
چند ساعته این Task رو انجام بدهم؟ هر چی کمتر، بهتر!
امروز چند ساعت کتاب بخونم؟ هر چی بیشتر، بهتر!
نتیجه:
در حالت پیشرفته از اونجا که کمال (شما بخونید کلمه "تمیزتر، کمتر، بیشتر، ...") در ذهن شما تعریف نشده است، به اون بهتر نمیرسید :-( و دو حالت اتفاق میافتد:
الف) از اونجا که بسته به درجه کمالگراییتون خیلی سخت و دیر از خودتون راضی میشوید، پس هنگام اتمام یک فعالیت یک جای چرخه زندگیتون** میلنگه، یعنی هفت ساعت خونه را برق میاندازید ولی تفریح نمیکنید یا با کودکتون بازی نمیکنید، در واقع دچار رشد بیقواره خواهید شد، مثل آدمی که فقط دستهایش دراز بشه یا فقط کلهاش بزرگ بشه :دی یا خودتون رو به کشتن میدهید و همه کارها را انجام میدهید ولی چرخ فیزیولوژیک ماشین*** بدنتون پنچر است، یعنی آن قدر خسته و فرسوده شدید که دیگه نمیکشید که بخواهید از این اوج تلاش لذت ببرید.
ب) دچار اهمالکاری خواهید شد، یعنی ذهنتون میگه: "اوه! باید خونه خیلی برق بیفته تا راضی بشم" و هی به ساعت نگاه میکنید و هی به خودتون و هی زمانهاتون رو خاکستری میکنید، ولی حتی بلند نمیشوید یک جای خونه را دستمال بکشید، چون به نظرتون حتی هفت ساعت برای برق انداختن خونه کافی نیست و کی میره این همه راه رو، پس چرا شروع کنم اصلا؟!
ٔپ) از اونجا که هی زمانهاتون را خاکستری کردید، منطقاْ به خودتون اجازه لذت بردن از زمان تفریح و استراحت را نمیدهید و همه زندگی کوفت آدم میشه، چه زمان کار، چه زمان تفریح :دی
راه درمان؟
باید به این عبارت توی ذهنتون حساس بشین :دی
۱- به افکارتون دقت کنید و مچ خودتون رو بگیرید!
۲- برای خودتون حد و مرز تعیین کنید و متعهدانه به مرزهاتون وفادار باشید. هر چی تمیزتر یعنی چی؟ یعنی هال جاروبرقی بشه، ظرفها شسته، ... ؟ باید قشنگ تعریف کنید یعنی چی و برای انجامش زمان تعیین کنید، مثلاْ دو ساعت.
۳- به هیچ عنوان از زمان تعیین شده فراتر نروید! این دام اصلی است و هشدار میدهم که اگر توجه نکنید اهمال کاری در روزهای بعدی در انتظار شماست:دی یعنی اگر قرار هست امروز چهار ساعت کار کنید، گوش خودتون را بکشید از سر کار بلند بشوید! دقیقاْ سر چهار ساعت.
۴- به کم قانع باشید! چه اشکالی داره که فقط برسید مبلها را تمیز کنید؟ چه اشکالی داره که فقط یک باگ خیلی کوچیک از برنامه را رفع کنید؟ چه اشکالی داره که فقط پنج خط کتاب بخونید؟
امضا: یک کارآموز رهایی از طرحواره معیارهای سخت گیرانه :)
* طرحواره یعنی مجموعه باورهای بنیادین مشابهی که در آدمهای مختلف دیده شده و نتیجهاش اینه که رفتار بیرونی شما مصداق کمالگرایی منفی خواهد شد!
** برای ترسیم چرخه زندگی، یک دایره بکشید و آن را به ۸ قسمت مساوی تقسیم کنید، تو هر کدام از هشت قسمت این عبارات را بنویسید:
خانواده
کار
ازدواج (عشق/ رابطه عاطفی با همسر/فرزندان)
دوستان
تفریح
سلامتی
معنویت
رشد و پیشرفت فردی
حالا بسته به میزان انرژیای که برای هر کدام می گذارید یک نقطه داخل هر قاچ بگذارید، از ۰ تا ۱۰ (۰ مرکز دایره و ۱۰ روی محیط)
در نهایت نقاط را به هم وصل کنید، آیا دایره شما تقریبا کامل هست؟ تبریک میگم! چرخ زندگیتون خوب میچرخه :)))
*** فرض کنید ماشین شما چهار چرخ داره، دو چرخ جلو احساس و افکار و دو چرخ عقب فیزیولوژیک (سلامتی و بدن) و هیجانات شماست. در معیارهای سختگیرانه هنگامی که با جدیت تمام همه کارها را انجام میدهید حالتون خوبه و راضی هستید، ولی یکی از چرخهای عقب ماشین پنجر است، متاسفانه بدن شما دیگر یاری نمیکند :-|